PENSIOENEN
Echtscheiding en pensioenrechten DGA
Indien echtelieden besluiten tot scheiding, dient ook aandacht te worden geschonken aan de verdeling van de pensioenrechten. Daarbij komen een aantal zaken aan de orde. Er zal moeten worden vastgesteld wat er moet worden verdeeld. Vervolgens moet worden bepaald wie wat krijgt en wanneer en zullen mogelijke alternatieven moeten worden onderzocht.
Hierna bespreken we al deze aspecten.
Wat moet worden verdeeld?
Er zijn twee soorten pensioenrechten die moeten worden verdeeld, het nabestaandenpensioen en het ouderdomspensioen. Wij zullen dit toelichten aan de hand van een voorbeeld.
Stel dat beide echtelieden pensioenrechten opbouwen bij de vennootschap waarvan zij ieder 50% van de aandelen bezitten. Beiden zijn directeur-grootaandeelhouder en bouwen pensioen op in eigen beheer. Bij scheiding dient het voor elkaar opgebouwde nabestaandenpensioen op grond van de Pensioen- en spaarfondsenwet te worden afgescheiden. Dit is het zogenoemde bijzondere nabestaandenpensioen. Daarnaast dienen op grond van de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding ook de tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioenrechten te worden verdeeld. De ene echtgenoot krijgt recht op de helft van het ouderdomspensioen van de andere echtgenoot en andersom.
Wie krijgt wat en wanneer?
Bij overlijden van de ene echtgenoot ontvangt de andere echtgenoot het bijzondere nabestaandenpensioen.
Andersom geldt hetzelfde.
Zijn de echtelieden op de pensioendata nog in leven, dan ontvangt de ene echtgenoot op de pensioendatum van de andere echtgenoot de helft van het ouderdomspensioen dat hij/zij heeft opgebouwd tijdens het huwelijk. Andersom ontvangt de andere echtgenoot op de pensioendatum van de ene echtgenoot eveneens de helft van het tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioen.
Zijn er alternatieven mogelijk?
Ja, indien gewenst kan voor een andere verdelingsmethodiek worden gekozen. Dit dient dan formeel in een convenant te zijn vastgelegd en bij de uitspraak van de scheiding te worden bevestigd.
Men kan bijvoorbeeld kiezen voor verdeling van de waarde van de pensioenrechten. Zo kan bijvoorbeeld een verdeling in geld plaatsvinden of in natura, de een krijgt bijvoorbeeld een waardevol kunstwerk, de ander behoudt zijn volledige pensioenrechten.
Men kan ook kiezen voor het omzetten van de volgens de wet verevende pensioenrechten in een recht op pensioenuitkering afhankelijk van het eigen leven.
Dit noemt men conversie en betekent dat de waarde van de helft van de ouderdomspensioenrechten van de een wordt gebruikt voor de aankoop van pensioenrechten die ingaan bij pensionering van de ander.
De ander ontvangt in dat geval pensioenrechten indien hij/zij in leven is op zijn/haar pensioendatum.
Er is zo geen enkele band meer met de ex-echtgenoot. Vanzelfsprekend geldt dit ook in de omgekeerde situatie.
Kan een ex onderbrenging bij een verzekeraar afdwingen?
Uit de wet blijkt niet dat een ex-echtgeno(o)t(e) kan afdwingen dat de verdeelde pensioenrechten worden verzekerd bij een professionele verzekeraar Er zijn echter inmiddels een aantal uitspraken gedaan, waarin is bepaald dat dit in sommige gevallen toch kan.
De meest recente uitspraak is van Hof Den Bosch.
Het ging om het volgende.
De echtelieden waren beiden werkzaam bij dezelfde BV. Hun pensioenrechten werden in eigen beheer opgebouwd. Zij besloten te gaan scheiden.
De (ex-)echtgenote eiste dat de BV de volgende pensioenrechten onderbracht bij een professionele verzekeraar:
- het door de scheiding ontstane bijzondere nabestaandenpensioen (op grond van de Pensioen-
en spaarfondsenwet).
- het aan haar bij de scheiding toebedeelde deel van het ouderdomspensioen van haar
(ex-)echtgenoot (op grond van de Wet verevening pensioenenrechten bij scheiding).
- haar eigen bij de BV opgebouwde ouderdomspensioen.
In de lijn met eerdere juridische uitspraken heeft Hof Den Bosch geoordeeld dat de BV wel verplicht was om de pensioenrechten die zij zelf als DGA bij de BV had opgebouwd (derde punt) af te storten bij een professionele verzekeringsmaatschappij. De in verband met de scheiding verdeelde pensioenrechten (eerste en tweede punt) hoefden niet ondergebracht te worden bij een professionele verzekeraar.
Als de ex-echtgenoten er voor hadden gekozen elkaars pensioenrechten (nabestaandenpensioen en te verdelen ouderdomspensioen, eerste en tweede punt) om te zetten in eigen rechten (conversie), dan was het Hof wellicht tot een andere conclusie gekomen en had afstorting naar een professionele verzekeraar misschien wel kunnen worden afgedwongen.
In het kader van de na conversie wellicht af te dwingen verzekering van de pensioenrechten bij een professionele verzekeraar, de betaling van een daarvoor benodigde koopsom en gezien de liquiditeitspositie van de vennootschap, dient men zich bewust te zijn van het feit dat voor het uitvoeren van conversie de instemming van beide (ex-)echtelieden is vereist.
Mogelijk kan in de scheidingsonderhandelingen worden besproken dat met conversie wordt ingestemd, maar dat niet zal worden verzocht tot onderbrenging van deze rechten bij een professionele verzekeraar zodat deze verplichting “in eigen beheer” blijft.
Aan de inhoud van dit nieuwsitem wordt de uiterste zorg besteed. Accuraed Accountants & Adviseurs aanvaardt echter geen enkele aansprakelijkheid voor de onvolledigheid en/of de onjuistheid of de gevolgen daarvan.